Win-win: integratie en oplossing lerarentekort

Wat kan jouw gemeente doen voor statushouders met onderwijservaring?

Ben jij binnen jouw gemeente verantwoordelijk voor de begeleiding van statushouders naar werk? Als participatieconsulent, jobcoach, casemanager, medewerker van een leerwerkloket of in een andere functie? Wees dan extra alert op statushouders die ervaring hebben in het onderwijs. Statushouders voor de Klas heeft namelijk een speciaal bijscholingstraject ontwikkeld, waardoor mensen met een verblijfsvergunning mogelijk hun vak als leraar weer kunnen uitoefenen.

De voordelen van Statushouders voor de Klas:

  • Statushouders gaan snel en duurzaam meewerken in en aan onze maatschappij: ze integreren sneller en zijn een rolmodel op school.
  • Statushouders maken van hun passie weer hun werk en voorzien in hun eigen levensonderhoud.
  • Gelijke kansen voor voormalige vluchtelingen met expertise en knowhow op een duurzame plek op de arbeidsmarkt.
  • Een lager lerarentekort.
Lees het ervaringsverhaal van
Leerwerkloket Gooi en Vechtstreek.

Wat kan jouw gemeente doen?

    1. Extra taallessen
      Statushouders die graag weer voor de klas willen staan, moeten allereerst het Nederlands goed beheersen op de vier domeinen. Om te kunnen starten met ons leerwerkprogramma moeten ze kunnen spreken, luisteren, schrijven en lezen op minimaal B1-niveau. Begeleid je een statushouder die dit niveau nog niet haalt? Kijk samen naar de mogelijkheden voor extra taallessen vooraf en geef tips hoe de statushouder zijn of haar taalvaardigheden kan verbeteren.
       
    2. Aandacht voor persoonlijke omstandigheden
      Onderzoek (het liefst al tijdens het inburgeringstraject) met de statushouder of instromen in het Nederlandse onderwijs een reële route is. Is het leerwerkprogramma van Statushouders voor de Klas bijvoorbeeld te combineren met de zorg voor het gezin en eventueel vrijwilligerswerk? Heeft de statushouder voldoende tijd om de lessen te volgen en stage te lopen? Is de reis naar de hogeschool en stageplek haalbaar? Is de statushouder gemotiveerd en in staat om zich aan te passen aan de grote culturele verschillen in lesgeven?
       
    3. Oriëntatietraject
      Leerwerkloket Gooi en Vechtstreek heeft in 2023 een speciaal oriëntatietraject voor statushouders mogelijk gemaakt, dankzij slim gebruik van subsidies. De deelnemers van dit voortraject leerden onder meer hoe het onderwijssysteem in Nederland eruitziet. Daarnaast lag de focus op het versterken van de taalvaardigheden, zowel in het algemeen als op onderwijsgerelateerde begrippen. Ook theaterlessen en intervisie, om statushouders te helpen zich te presenteren, maakten deel uit van dit traject.
      Mogelijk kan ook jouw gemeente iets soortgelijks mogelijk maken. Lees meer over de aanpak en de geleerde lessen van dit traject.
       
    4. Hulp bij waardering en erkenning
      Om in aanmerking te komen voor deelname aan Statushouders voor de Klas moet het diploma van de statushouder in Nederland zijn gewaardeerd. Dat kan via de website van Internationale Diplomawaardering (IDW). Daarnaast moet de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) het diploma en de onderwijsbevoegdheid van de statushouder erkennen. Deze erkenning kan gratis worden aangevraagd via de website van DUO. Het is wenselijk als de gemeente de statushouder hierin ondersteunt.
       
    5. Ondersteuning bij aanmelden
      Wijs de statushouder op het leerwerkprogramma van Statushouders voor de Klas, neem samen de stappen door die de statushouder moet doorlopen en help hem of haar eventueel bij het aanmelden.

Geen grenzen

Het werkgebied van Statushouder voor de Klas is Midden-Nederland met Amersfoort en omstreken, regio Gooi en Vechtstreek en Utrecht en omstreken. Daaronder vallen de volgende gemeenten:

• Amersfoort
• Baarn
• Blaricum
• Bunnik
• Bunschoten
• De Bilt
• De Ronde Venen
• Doorn
• Eemnes
• Gooische Meren
• Hilversum
• Houten
• Huizen
• Laren
• Leusden
• Lopik
• Montfoort
• Nieuwegein
• Nijkerk
• Oudewater
• Renswoude
• Rhenen
• Soest
• Stichtse Vecht
• Utrecht
• Utrechtse Heuvelrug
• Veenendaal
• Vijfheerenlanden
• Wijdemeren
• Wijk bij Duurstede
• Woerden
• Woudenberg
• IJsselstein
• Zeist
Valt jouw gemeente buiten ons werkgebied en begeleid je een statushouder die heel graag weer aan het werk wil in het onderwijs? Klop ook dan bij ons aan.
Mogelijk kunnen we meedenken over of meekijken naar een leerwerkprogramma dichter bij zijn of haar woonplaats. Neem vooral contact met ons op en we onderzoeken wat kan.

Veelgestelde vragen

Waarom wordt aan de gemeenten een bijdrage in de kosten gevraagd?
De totale kosten per deelnemer zijn afhankelijk van het aantal deelnemers. Wij vragen gemeenten om per deelnemer bij te dragen in deze kosten, omdat de 10.000 euro subsidie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen voor dit programma niet kostendekkend is.
Krijgt de statushouder de reiskosten vergoed?
Een gemeente is niet verplicht de reiskosten te betalen voor statushouders die vallen onder de nieuwe Wet inburgering 2021, maar het is wél wenselijk dat een gemeente de deelnemer tegemoetkomt in de kosten voor het reizen naar de hogeschool en de stageschool. Statushouders die vallen onder de oude wet en lid zijn van het UAF kunnen de reiskosten vergoed krijgen via het UAF.
Is er een baangarantie?
We kunnen geen baangarantie geven, wel een baanintentie. Gezien het oplopende lerarentekort en de ervaring met voorgaande groepen zijn de baankansen voor de deelnemers na het volgen van ons leerwerkprogramma zeer groot.
Ook als het onderwijs toch geen geschikte werkplek blijkt voor een van onze deelnemers, vinden deze mensen vaak sneller dan gemiddeld een andere baan, omdat hun taalniveau en zelfvertrouwen dankzij ons programma flink zijn toegenomen.
Waarom moeten de statushouders hun uitkering behouden?

Ons leerwerktraject duurt een jaar en vraagt een grote inspanning van de deelnemers. Zij volgen twee volle lesdagen op de hogeschool en lopen twee of drie dagen stage op een vo of mbo. Daarnaast hebben zij nog huiswerk. Daarbij hebben de meeste statushouders ook een gezin. Voor een succesvol verloop is het niet realistisch dat de statushouder daarnaast ook werkt. Het is daarom wenselijk dat de gemeente de statushouder toestaat om ons programma te volgen met behoud van uitkering.

Moeten de statushouders vrijgesteld worden van de verplichte taalcursus?
In de twee dagen dat de statushouders op de hogeschool les krijgen, worden de meeste uren aan de Nederlandse taal en vaktaal besteed. Zij gaan gedurende het programma van B1- naar B2-niveau. De verplichte taalcursussen behorend bij de inburgering zijn daarom gedurende ons leerwerkprogramma niet van toegevoegde waarde. Ze vormen zelfs een extra belasting in het toch al intensieve traject. Indien een gemeente dit nodig acht, kan zij er ook voor kiezen de verplichte taalcursus op te schorten.
Wat zijn de mogelijkheden voor statushouders met bevoegdheden voor het basisonderwijs?

Er zijn grote verschillen tussen het basisonderwijs in Nederland en het basisonderwijs in de thuislanden van veel statushouders. In Nederland moet een basisschoolleerkracht alle vakken beheersen, inclusief het Nederlands op hoog niveau, terwijl zij in het buitenland vaak slechts één vak geven, zoals rekenen. Daarnaast duurt het basisonderwijs in sommige landen langer dan in Nederland (tot en met 14 jaar in plaats van 12 jaar).
Op dit moment is nog geen traject ontwikkeld voor statushouders met lesbevoegdheid in het basisonderwijs. Wel onderzoeken we of deze mensen kunnen instromen in bijvoorbeeld het praktijkonderwijs, in een begeleidende of coachende rol voor de leerlingen in de onderbouw van het vmbo of in de entree-opleidingen van het mbo. Mede omdat deze statushouders hun de pedagogische kwaliteiten veelal goed hebben ontwikkeld liggen er kansen.